- Usta sürücü düştüğü problemden kazasız sıyrılmayı bilir!
Yanlış! Çünkü usta sürücü probleme girmeyen sürücüdür. Karşısına çıkabilecek her türlü tehlikeyi önceden görebilir ona göre tedbirini önceden alır. Problemlerle uğraşmaz.
- Otobanda tamam ama şehir içinde emniyet kemeri takılmayabilir!
Yanlış! Emniyet kemeri hayat kurtaran en önemli güvenlik gerecidir. 50 km/s hızda meydana gelen bir çarpışmada otonun içindekiler emniyet kemeri takmadıkları takdirde 4 katlı bir binadan aşağı düşmeyle eşit şok yaşar.
- Arkada oturanlar için emniyet kemeri takmak gereksizdir!
Yanlış! Motorlu araçlar bir yere çarptığında hemen durur ancak içindeki yolcular aynı hızla bir yere çarpana kadar ilerlemeye devam eder. Arkada oturanların da yaşam haklarını kullanmaları ve emniyet kemerlerini takmaları gerekir. Her ne kadar henüz kanunen zorunlu olmasa da yolcuların güvenliği için geliştirilmiş olan arka emniyet kemerleri de hayat kurtarır. Kazalarda en çok zararı emniyet kemeri bağlı olmayan yolcular görmektedir.
- Lastik havalarını düşük tutarsak hem daha iyi tutunur hem de daha konforlu olur !
Yanlış! Lastik havalarının aracın fabrika değerinin altında olmaması gerekir. Hatta yüke ve yolcu sayısına göre artırılmalıdır. Çünkü hava basıncı düşük lastiğin tabanı yere yayılarak daha iyi tutunma sağlamaz. Aksine tabanın ortası yukarı kalkar ve yol ile teması kesilir. Havası düşük lastiklerin yalnız omuz kısımları yere basar. Lastik hava basıncı düşükken; kayma hareketleri çok daha düşük hızlarda başlar fren mesafesi uzar direksiyon hareketlerine daha geç cevap alınır. Belki daha konforlu sürüş yaparsınız ama konforlu şekilde yoldan çıkabilir konforlu şekilde çarpabilirsiniz!
- Sıcak havada lastiğin ısınmasını dengelemek için lastik havaları indirilir!
Yanlış! Lastiğin ısınmasının en büyük nedeni havanın sıcak olması değil lastik hava basıncının düşük olması nedeniyle lastik yanaklarının daha fazla esnemesidir.
- Yağmurda inik lastik daha az kayar!
Yanlış! Hava basıncı düşük lastikte su boşaltma kanalları kapandığı için yağmur suyunu çok daha az boşaltır. Hatta boşaltamaz ve su üzerine çıkma ve su yastığı üzerinde kayma (aquaplanning) çok daha düşük hızlarda başlar.
- Direksiyon saate göre 10'u çeyrek geçe tutulur!
Yanlış! Direksiyon saate göre 9'u çeyrek geçe (9.15) tutulur. Bu pozisyon acil bir durumda her iki yöne eşit miktarda direksiyonu çevirebileceğiniz tek pozisyondur.
- En iyi koltuk pozisyonu sürücünün en rahat ettiği pozisyondur.
Yanlış! Sürücünün doğru koltuk pozisyonu öncelikle otomobile hakim olabileceği ne çok uzak ne de çok yakın bir pozisyondur. Koltuk mümkün olduğunca dik olmalıdır. Direksiyon 9.15 pozisyonundayken kollar dümdüz olmamalıdır. Ideal dirsek açısı 120 ile 135 derece civarındadır. Evimizde TV seyrettiğimiz koltuk pozisyonu çok rahat olabilir ama bu pozisyonda otomobile ve trafiğe hakim olabilmek çok zordur.
- Motorlu araçlar lastiğin üzerinde gider!
Yanlış! Motorlu araçlar lastiğin içindeki havanın üzerinde gider. Eğer lastiğin içinde hava yoksa hiçbir yere gidemezsiniz. Doğru lastik havası ayağınızdaki ayakkabı numarası gibidir. Ayağınızı sıkan veya bol gelen bir ayakkabıyla nasıl yürüyemezseniz otomobilin yol tutuşu da aynı şekilde
bozulur.
- Ani frenlerde önce frene basıp durmaya yakın debriyaja basarsak motor kompresyonundan faydalanıp daha kısa mesafede dururuz!
Yanlış! En etkin yavaşlama frenle debriyaja aynı anda basılarak yapılır. Böylece fren sırasında motor devre dışı bırakılarak motorun aracı ileri götürme kuvveti yok edilir.
- ABS (Antiblokaj Fren Sistemi) mekanik frene göre çok daha kısa mesafede durdurur!
Yanlış! ABS fren sistemi olan bir araç tekerleklerin kızaklamasını önler ve fren sırasında manevra yapılabilmesini sağlar. Ancak daha kısa mesafede durdurmaz daha güvenli şekilde fren yapılmasını sağlar.
- Mekanik freni olan bir otomobilde fren pedalını pompalayarak daha
kısa mesafede durulabilir!
Yanlış! Pompalamak için ayak fren pedalı üzerinden her çekildiğinde aracın ileri hareketi devam eder ve durma mesafesi uzar. Doğrusu; panik frende fren pedalı üzerindeki basıncı azaltarak lastiğin dönmesini sağlamaktır. Ancak ayak fren pedalından kaldırılmamalı ve fren yapmaya devam edilmelidir.
- Doğru takip mesafesi hızın yarısıdır!
Yanlış! Bu yöntem kullanışlı olmamakla birlikte hata payı yüksektir. Ideal takip mesafesi (kuru havada) 2 saniye arkadan takip etmektir. Yağışlı havalarda veya yük durumunda bu süre 3-4 saniyeye çıkarılmalıdır.
- Dörtlü ikaz (flaşör) tünele girince yakılır!
Yanlış! Dörtlü ikaz sadece trafiğe tehlike yarattığınız durumlarda yakılır. Yani olası bir kaza veya arıza halinde. Tünelde kısa farların açık olması yeterlidir.
- Gündüz kısa farları yakmak trafiktekilerin gözünü alır!
Yanlış! Gündüz kısa far yakmak daha erken farkedilmenizi ve size tehlike yaratacak olan kişilere kendinizi daha erken göstermenizi sağlar. Gece yakılan kısa farlar gözümüzü daha çok alır. Sadece kapalı ve yağışlı havalarda değil güneşli havalarda ve hızlı yol kesimlerinde de kısa farların açılması kendi sürüş güvenliğiniz için önemlidir.
- Çocukları uyarmak için korna çalınır!
Yanlış! Çocukları uyarmak için korna çalınmaz! Korna onların paniğe kapılıp beklenmedik bir reaksiyon vermelerine yol açar. En iyisi iyice yavaşlamak ve gerekirse durmaktır.
- Yoğun siste en iyi gitme yöntemi dörtlü ikazları yakmaktır!
Yanlış! Yoğun siste en iyi gitme yöntemi hiç gitmemektir. Çünkü siste daha iyi gören sürücü yoktur daha çok risk alan sürücü vardır. Görüş mesafesi yeterliyse siste sarı camlı gözlükler kullanmak sis lambalarını ve kısa farları yakmak silecekleri çalıştırmak yerin kayganlaştığını dikkate almak takip mesafesini artırmak ve sollama yapmamak daha güvenli yol almanıza yardımcı olur.
Araç kullanırken telefonu kullanmayın. Araştırmalara göre araç kullanılırken yapılan telefon konuşmaları kaza riskini dört kat kadar artırmaktadır. Risk "hands-off" veya kulaklıklı telefon kullanımında da aynıdır. Gece görüşünüzü koruyun. Yaklaşan farlara fazla bakmayın. Körleştiriyorsa bakışınızı yolun sağ kenarına yoğunlaştırın.
Uykunuzu alın. Uykulu iken araç kullanmayın. Gözleriniz bir noktada sabit kalıyorsa bu tehlike işaretidir. Bulduğunuz en yakın güvenli yerde sağa çekerek birkaç dakikalık bir şekerleme yapın.
Güvenceye alın. Kısa süreli de olsa aracınızı terk ederken güvenceye alın. Yani düşük vitese takarak el frenini çekin camları kapatarak kapıları kilitleyin. Eğer arabada sizden başka kimse yoksa kredi kartıyla ödeme yapmaya giderken bile kapıları kilitleyin.
26 Ocak 2012 Perşembe
Arabalar hakkında terimler
4WD : Four wheel drive- Dort cekis sistemi
16V : 16 subapli motor.
1din: 1,12 sae
1kw : 1,34 ece
1kw : 1,35 PSdin
A-sutunu : On kapilarin tasindigi dikey karoser sutunu. Tavana kadar uzanip on cami sinirlar. A-sutunu gibi B ve C sutunlari, station'larda D sutunuda bulunur.
ABC (Active Body Control) : Otomobilin yana yatmasini süspansiyonun içindeki havanin basinci ile oynayarak engelleyen elektronik sistem.
ABS (Anti Blocker System) : Panik fren anında tekerleklerin kilitlenmesini önleyen elektronik sistem. Frenlerin asinmasini azaltir, daha onemlisi fren aninda manevra yapma sansi verir. Her bir tekerdeki sensorler, dovme sayisina bagli olarak bloke riskini belirler. Teker tekrar yol tutus saglayincaya dek fren gucunu azaltir.
Atik Gazlar : Egzosttan cikan cesitli gazlardir. KImyasal aritma icin katalizator kullanilir.
Atik gaz normu : Araclarin cevreye ne kadar gaz verebileceklerini belirler. 1.1.2000'den itibaren Avrupa'da Euro3; 1.1.2005 ve 2006'da ise Euro4 normlari gecerli.
ACC : Adaptive Cruise Control. Trafikteki diger araclarin hizina uyan ve aradaki mesafeleri duzenleyen sistem. Ozellikle yuk tasima araclarinin trafik akisini guvenlik acisindan olumsuz etki etmemesini kolaylastirir. DaimlerChrysler tarafindan gelistirilmis diger sistem de yanal cizgilere gore mesafe duzenler.
ACEA : Avrupali Otomobil Ureticileri Birligi. En buyuk islevi, motor yaglari ile ilgili bir norm belirleyerek benzin istasyonlarinda suruculerin islerini kolaylastirmalari idi.
AQUA PLANNING : Hizli bir sekilde bir su birikintisine girildiginde, araci lastiklerinin su yüzeyinde yüzmesi, yerle temasi kaybetmesi olayidir.
Aktif gergili emniyet kemerleri : Carpisma aninda cok hizli sekilde kemer gerilerek yolcuyu tepki hareketinden korur. Aktif Guvenlik : Otomobilde güvenligi arttiran elemanlarin tümü. ABS, ESP, lastikler, aracyn aerodinamik yapysy, frenler, yol tutusu gibi...
Aerodinamik : Hava akimi bilimidir. Otomobiller icin cok onemlidir, cunku dusuk ruzgar direnci ile yakit tuketimi de duser.En iyi direnc degeri otomobiller icin cw=0,26 iken arazi araclarinin kotu aerodinamigi ile 0,45'e dek cikabilir.
ASR : Anti-Schlupf-Regelung(Anti patinaj kontrolu) Cekis saglayan tekerlerin bosa donmesini engeller ve surus stabilitesini yukseltir. Iki yolla olur; elektronik olarak motor gucu azaltilir ve/veya donen teker frenlenir. ASR, Mercedes tarafindan kullanilan kisaltmadir. Traction Control, farkli ureticiler tarafindan ffarkli sekilde kullanilir; ETC, TC veya TCS gibi.
ATF : Otomatik sanziman yagi. Hidrolik direksiyonda da kullanilir.
AWD : Dort ceker otomobillerinin kullandigi kisaltmadir.
BAS : Sistem sürücünün fren pedalina sonuna kadar basmasi gerektigi durumlarda aksini tespit ederse frenlemeyi kendisi yapiyor.
Baglanti cerceve : Arazi araclari icin hala kullanilan yuruyen aksam seklidir. uzunlamasina ve capraz kollara direkt baglaniyor. En buyuk avantaji stabilitesi ve degiskenligi. en buyuk dezavantaji ise agirligi.
Bi-Litronic : Xenon farlar icin Bosch'un kisaltmasidir.
Blow-by : Silindirde yanma sirasinda pistonlara giden gazlara verilen addir.
Bos Agirlik : Kullanima hazir bir otomobil, yuzde 90 dolu yakit deposu ve 75kg'lik bir surucunun toplam agirligi.
Boxer Motor : Silindirlerin ayni düzlemde (180 derece) karsilikli olarak konumlandirildigi motor.
CAN : Controller Area Network: Birbirine bagli fonksiyonlar agi.
CBC : Arka akstaki fren sisteminin optimal kullanimini sagliyor.
CDI : Common rail dizel direkt enjeksiyonun Mercedes tarafindan kullanilan kisaltmasidir.
Cet Sayisi : Dizel yakitin yanma istegidir. Bugunku dizel motorlar 50 civarindadir.
Cift Atesleme : Silindir basina iki buji; hava yakit karisiminin daha iyi yanmasini saglar. Ayrica silindirdeki yanma mesafesini azaltarak sikistirmayi arttirir. Alfa romeo( Twin Spark) ve Mercedes bu sistemi kullanir.
CO : Karbonmonoksit'in kimyasal kisaltmasidir. Motorda tam yanma olmamasi durumunda bu zararli gaz olusur.
Common Rail : Dizel motorlarda kullanilan yüksek basincli enjeksiyon sistemi.
Cruise Control : Hiz sabitliyici sistem.
CVT Sanziman : Kademesiz degisken otomatik sanzimandir. Audi'de celik zincirle mukemmel calisir.
CVVT : Volvo’nun Vtec tarzi motoru.
CW : Sürtünme katsayisi.Otomobilin rüzgara karsy direnci.
Datenbus : Tum elektronik bilesenler birbirine baglanir. Dijital komutlar tek bir merkezden verilir. Mercedes CL'de uc adet bulunur. En hizlisi olan isik dalgasi ile 5.65 Megabaud'luk iletim mumkundur.
DI : Dizel ve benzinli motorlarda direkt enjeksiyon. Takit, direct olarak en iyi sekilde yanacagi yanma odasina gonderilir. Dizeldeki problem sert yanma sesi idi, Audi; mukemmel bir hava-yakit karisimi ile bunu azaltmayi basardi.
Diferansiyel : Bir akstaki iki teker arasindaki devir dengesini saglar. Ozellikle virajlarda sol ve sag tekerler farklilik gosterdigi icin gereklidir.
Difrensiyel kilidi : Cekis saglayan tekerlerden birinin bosa donmesini onler ve daha iyi bir yol tutus saglar
DIN : Deutsches Institut für normung
Distronic : Elektronik takip sistemi.Sistem öndeki araçla olan mesafe tehlikeli sekilde azalinca motor gücünü azaltiyor yada fren yapiyor.
DOHC : Üstten çift egsantrikli motor
DSC : BMW'nin ESP sistemidir.
DSP (Dynamic Shift program): Sürücünün kullanim tarzina göre vites degisimini hizli yada konforlu yapan akilli otomatik sanziman.
Dummy: Carpisma testlerinde otomobilde oturan, insan vucuduna benzeyen makettir. Gercek yaralanma riskinin hesaplanmasini saglar.
EBD-EBV : Elektronik fren gücü dagiticisi.
ECE : Economic Commission for Europe
ECOTEC : Opel’in ekonomi, ekoloji ve teknoloji anlamina gelen motoru.
EDC : Electronic Diesel Control: Enjeksiyonlu dizellerin elektronik kontrol sistemidir.
EDLS : Elektronik Diferansiyel Kilidi.
E-gaz : Gaz pedali ve motor arasindaki elektronik baglanti.
EHB : Daha gelisim asamasinda olan elektrohidrolik fren sistemi.
EMV : Arac elektroniginin elektro-manyetik alanlardaki davranisi. Yuksek gerilim alanlarindaki gercek davranis test edilir.
EPS (Elektro Power Steering) : Elektrik motorlu hidrolik direksiyon sistemi.
EON : Enhanced Other Network: oto-radyoda diger vericilerden alinan trafik bilgiler verilir.
ESP (Electronic Stability Program) : Elektronik savrulma önleyici sistem.
ETC : Elektronik Traksiyon Kontrolu
ETS : Elektronik Stabilite Sistemi. ASR ile iliskilidir
Fading : Fren disklerinin ve kampanalarinin asiri isinmasindan dolayi fren etkisinin zayiflamasi olayi.
FIS : Surucu enformasyon display, eski adi yol bilgisayari. Geride birakilan mesafe, ortalama hiz, genel tuketim, dis sicaklik gibi ilginc veriler goruluyor.
Floating Car Data : Hareket eden araclarin gonderdigi veriler, telematik hesaplarina katilir.
FPS : Yangin önleme sistemi
FSI : VW’nin “Direkt Enjeksiyonlu benzinli” motoru.
Gaz Jeneratoru : Hava yasltiklarini saniyenin ondalik dilimleri icinde sisiren aractir.
GDI : Mitsubishi’nin “Direkt Enjeksiyonlu benzinli” motoru
GPS : Global Positioning System: Uydu yardimi ile bes metreye varan hata paylari ile pozisyon tespiti. Navigasyon sistemlerinin temel prensibi.
GRIP : Yol tutuş'un ingilizcesi.
HB : Hatch Back.5 kapılı otomobil.
HC : Hidrokarbonlarin kimyasal kisaltmasidir. Atik gaz bulunmasi istenmez, bu yuzden katalizatorde temizlenmesi gerekir. HDI : Peugeot’un common-rail teknolojisiyle ürettigi dizel motora verdigi isim.
Head Up Display : Gösterge tablosundaki bilgileri (hiz,devir) ön cama yansitan sistem.
Hibrid Motor : Bu sistemde biri benzinli digeri elektrikli 2 adet motor vardir.
Hydropnomatik : Karoserde celik kollu suspansiyonlar yerine hidrolik kollarin kullanilmasi. Sadece Citroen tarafindan kullaniliyor.
Immobiliser : Motoru ve otomobilin elektrik sistemini hirsizliga karsi kilitliyen sifreli elektronik sistem
Intercooler : Turbo kullanilan motorlarda havayi sogutan sistemdir.
JIS : Japanese Industrial Standart (jis=din)
Jenerator : Akuyu doldurma ve akim yaratma gorevi vardir. Yaygin 12V'luk akulerin yaninda artan ihtiyaca gore 42V'luklar da seri uretime gecirilmek uzere. Krank mili start jeneratorleri ile uretilir.
Kare Motor : Strok ve silindir çapi esit motorlar.(Opel’in Ecotec’i)
KW : Kilowatt
Katalizator : Egzost sisteminin parcalarindan biridir ve atik gazdaki zararli gazlarin azaltilmasini saglar. Yuksek isiya dayanikli celik yuvasinin icinde sayisiz monolit doku bulunur. Herbirinde ozel platin yuzeyler bulunur. Monolitlere alternatif olarak 0.5mm kalinliktaki metal folye de kullanilabilir.
Kompressor : Amaci turbo ile aynidir. Fakat gücünü kayis yardimiyla motordan alir. Hava veya klimada sogutulacak maddeyi sikistiran pompadir. Jaguar, Mercedes ve diger ureticiler, kompresorleri motor gucunu arttirmak icin kullanir. Motor da kompresorun calismasi icin biraz daha fazla yakit tuketir.
Kryogen tank : Eksi 253 dereceye kadar sivi hidrojenin korunmasini saglar. Cok iyi izole olmasi gerekir, aksi takdirde isi alimi ile yakit deposu kapasitesinin yuzde 2'si bir gunde kaybolur.
Lambda sondaji : Atik gazdaki oksijen. Katalizatorun uygun calismasi icin onemlidir.
LED : Isik yayan diyot. Sinyaller icin ek isik kaynagidir.
MPV : Çok amaçli araç.(Opel Zafira)
Methanol : Yanma odasinda kullanilan bir tur alkoldur. Yanmali motorlarda da kullanilabilir, ancak enjeksiyon sistemine uymasi gerekir.
MPI : Cok noktali enjeksiyon. En uygun yakit yanmasi saglanir.
MOZ : Motor oktan sayisi. Farkli bir metot ilede ROZ hesaplanir. Yakitin yakma gucunu verir. MOZ, ROZ'dan biraz daha dusuktur.
OBD : On Board Diagnose. Zararli atik gazlarin azalmasi icin buna uygun parcalarin kullanilmasi
Orta diferansiyel : Dort ceker araclarda on ve arka aks arasinda bulunur ve virajlardaki devir sayilari farkini dengeler. Bazi arazi araclarinda orta diferansiyel devredisi birakilarak cesitli ayarlar yapilabilir: Arkadan itisli, dort cekis gibi.
OT : Obere Punkt: Ust nokta. Pistonlarin, silindir icindeki yukari-asagi hareketlerinde ulastigi en yuksek noktadir. Navigation : Akilli yön bulma sistemi.
Pasif Guvenlik : Bir kaza durumunda yolcularin güvenligini saglayan etkenlerdir. Emniyet kemerleri, airbag, kapi içi çelik barlar, arabanin darbe emme yapisi vs. gibi.
Pats : Ford’un pasif güvenlik sistemi. Sistem alarm ve immobilizer içeriyor.
Prem Air : Radyatörden gelen havayi filtre ederek zararli ozon gazlarinin %75’ini oksijene çeviren sistem. (Volvo)
PSM (Porsche Stability Management) : Porsche'un kendine özgü, ESP'yle ayni isi gören sistemi...
Partikul : Atik gazlar icindeki kati parcalardir. Buyuklugu onemli degildir.
Pompa-agiz : Dizel motorlarda enjeksiyon pompasi ve agzinin ayni yapi grubu icinde olmasidir. Basinc icin gerekli olan guc, eksantrik milinden gelir. Bu sistem 2000 bara ulasan basinclar verebilir.
Quattro : Audi’nin 4 tekerlekten çekis sistemi.
RDS : Radio Data System: radyo istasyonlarinin dijital iletimi. Otoradyoda radyo istasyonu ve saat dijital gorunur.
Real-Time Cekis Sistemi : Çekis normalde ön tekerleklerdedir. Fakat ön tekerlekler patinaja düserse sistem çekis gücünü otomatik olarak arka tekerleklerede iletir.(Honda HR-V)
ROZ : Research oktan sayisidir ve MOZ gibi yakitin yanma gucunu belirtir.
SAE : Society of Automotive Engineers
Selespeed : Tiptronic’den farki manuel olmasi.Fakat otomatik ve yari otomatik olarakda kullanabiliyor.
Seramik : Cok hafif bir maddedir. Porsche Turbo ve Mercedes CL 55 AMG'de disk fren malzemesi olarak kullanilir. Avantaji asinmaya karsi dayanikli olmasi ve 300.000km civarinda omru olmasidir. Ayrica agirligi yuzde 60 daha azdir ve surus konforunu arttirir.
SLS : Otomobilin yüksekligini otomatik olarak ayarlayan sistem.(Off Road araçlarda kullaniliyor)
Spaceframe : Audi'nin A8 ve A2'de kullandigi aluminyum yuruyen aksamidir. Dokum ve kaynak hafif alasim parcalar aluminyumla birlestiriliyor. Kapilar ve tamponlar normal celik yapilar gibi vidalaniyor. Spaceframe karoserin, celik karosere karsi yuzde 40'lik agirlik avantaji bulunuyor. Dezavantaji ise kaza sonrasindaki pahali tamir masraflari.
SOHC : Üstten tek egsantrikli motor
SRS : Ek güvenlik sistemi havayastigi/emniyet kemer gergisi.
Super Select : Tekerlek çekisini ihtiyaca göre ayarlayan sistem. Bu sistemde çekis 4 sekilde oluyor.1) Sadece arka tekerleklerden >2)Ön ve arka tekerlekler arasinda dagilim >3) Ön ve arka tekerlekler arasinda esit dagilim >4) Arazi sanzimaniyla devreye giren klasik dört tekerlekten çekis.
SUV : Sportif hobi araci. (Honda HR-V,Toyota Rav4)
TAS(Travel Assist System) : Bu sistem bagli oldugu GSM hatti sayesinde kaza aninda otomatik olarak s.o.s gönderiyor. TCS(ASR-ETC) : Patinaj (çekiş) kontrol sistemi.
TDI : Turbo Dizel Enjeksiyon.
Tiptronic : Sanziman ister otomatik ister manuel olarak kullanabiliyor.
TPC : Elektronik lastik basinç kontrolu.
Turbo : Motor’a daha fazla hava girmesini saglayan sistem. Gücünü egsoz gazindan alir.
Twin Spark : Silindir basina 2 adet buji.
Vanos : Bmw’nin degisken zamanli subap kontrol sistemli motoru.
VTEC : Honda’nin “degisken zamanli egsantrik mili kontrol sistemli” motoruna verdigi isim.
VVT-I : Toyota’nin “degisken zamanli subap kontrol sistemli” motoruna verdigi isim.
Wankel (Rotary) Motor : Diger motorlardan farki tek silindirli olmasi.
Yakit Hucreli Motor : Hidrojenin oksijenle tepkimeye girmesiyle elde edilen elektrigin elektrik motoru yardimiyla harakete dönüstürülmesi.
Yagmur Sensoru : Optik sensorler, on camin islandigini belirtir ve cam silecekleri calismaya baslar. Bu sirada varsa acilir tavanda kapanir
Yari Otomatik Sanziman : Debriyaj pedalinin olmadigi sanzimandir. Bu gorevi elektronik veya hidrolik pedal yapar, Gunumuzde bircok uretici bu sistemi kullaniyor. En son gelisimi ise Opel corsa'da kullanilan elektronik system Easytronik.
Yukleme basinci: Bir turbo motorun havayi yanma odasina gangi basincla ittirdigini belirtir. Basinc ne kadar fazla ise, silindire o kadar fazla oksijen ve yakit gider. Guc de ayni oranda artar.
16V : 16 subapli motor.
1din: 1,12 sae
1kw : 1,34 ece
1kw : 1,35 PSdin
A-sutunu : On kapilarin tasindigi dikey karoser sutunu. Tavana kadar uzanip on cami sinirlar. A-sutunu gibi B ve C sutunlari, station'larda D sutunuda bulunur.
ABC (Active Body Control) : Otomobilin yana yatmasini süspansiyonun içindeki havanin basinci ile oynayarak engelleyen elektronik sistem.
ABS (Anti Blocker System) : Panik fren anında tekerleklerin kilitlenmesini önleyen elektronik sistem. Frenlerin asinmasini azaltir, daha onemlisi fren aninda manevra yapma sansi verir. Her bir tekerdeki sensorler, dovme sayisina bagli olarak bloke riskini belirler. Teker tekrar yol tutus saglayincaya dek fren gucunu azaltir.
Atik Gazlar : Egzosttan cikan cesitli gazlardir. KImyasal aritma icin katalizator kullanilir.
Atik gaz normu : Araclarin cevreye ne kadar gaz verebileceklerini belirler. 1.1.2000'den itibaren Avrupa'da Euro3; 1.1.2005 ve 2006'da ise Euro4 normlari gecerli.
ACC : Adaptive Cruise Control. Trafikteki diger araclarin hizina uyan ve aradaki mesafeleri duzenleyen sistem. Ozellikle yuk tasima araclarinin trafik akisini guvenlik acisindan olumsuz etki etmemesini kolaylastirir. DaimlerChrysler tarafindan gelistirilmis diger sistem de yanal cizgilere gore mesafe duzenler.
ACEA : Avrupali Otomobil Ureticileri Birligi. En buyuk islevi, motor yaglari ile ilgili bir norm belirleyerek benzin istasyonlarinda suruculerin islerini kolaylastirmalari idi.
AQUA PLANNING : Hizli bir sekilde bir su birikintisine girildiginde, araci lastiklerinin su yüzeyinde yüzmesi, yerle temasi kaybetmesi olayidir.
Aktif gergili emniyet kemerleri : Carpisma aninda cok hizli sekilde kemer gerilerek yolcuyu tepki hareketinden korur. Aktif Guvenlik : Otomobilde güvenligi arttiran elemanlarin tümü. ABS, ESP, lastikler, aracyn aerodinamik yapysy, frenler, yol tutusu gibi...
Aerodinamik : Hava akimi bilimidir. Otomobiller icin cok onemlidir, cunku dusuk ruzgar direnci ile yakit tuketimi de duser.En iyi direnc degeri otomobiller icin cw=0,26 iken arazi araclarinin kotu aerodinamigi ile 0,45'e dek cikabilir.
ASR : Anti-Schlupf-Regelung(Anti patinaj kontrolu) Cekis saglayan tekerlerin bosa donmesini engeller ve surus stabilitesini yukseltir. Iki yolla olur; elektronik olarak motor gucu azaltilir ve/veya donen teker frenlenir. ASR, Mercedes tarafindan kullanilan kisaltmadir. Traction Control, farkli ureticiler tarafindan ffarkli sekilde kullanilir; ETC, TC veya TCS gibi.
ATF : Otomatik sanziman yagi. Hidrolik direksiyonda da kullanilir.
AWD : Dort ceker otomobillerinin kullandigi kisaltmadir.
BAS : Sistem sürücünün fren pedalina sonuna kadar basmasi gerektigi durumlarda aksini tespit ederse frenlemeyi kendisi yapiyor.
Baglanti cerceve : Arazi araclari icin hala kullanilan yuruyen aksam seklidir. uzunlamasina ve capraz kollara direkt baglaniyor. En buyuk avantaji stabilitesi ve degiskenligi. en buyuk dezavantaji ise agirligi.
Bi-Litronic : Xenon farlar icin Bosch'un kisaltmasidir.
Blow-by : Silindirde yanma sirasinda pistonlara giden gazlara verilen addir.
Bos Agirlik : Kullanima hazir bir otomobil, yuzde 90 dolu yakit deposu ve 75kg'lik bir surucunun toplam agirligi.
Boxer Motor : Silindirlerin ayni düzlemde (180 derece) karsilikli olarak konumlandirildigi motor.
CAN : Controller Area Network: Birbirine bagli fonksiyonlar agi.
CBC : Arka akstaki fren sisteminin optimal kullanimini sagliyor.
CDI : Common rail dizel direkt enjeksiyonun Mercedes tarafindan kullanilan kisaltmasidir.
Cet Sayisi : Dizel yakitin yanma istegidir. Bugunku dizel motorlar 50 civarindadir.
Cift Atesleme : Silindir basina iki buji; hava yakit karisiminin daha iyi yanmasini saglar. Ayrica silindirdeki yanma mesafesini azaltarak sikistirmayi arttirir. Alfa romeo( Twin Spark) ve Mercedes bu sistemi kullanir.
CO : Karbonmonoksit'in kimyasal kisaltmasidir. Motorda tam yanma olmamasi durumunda bu zararli gaz olusur.
Common Rail : Dizel motorlarda kullanilan yüksek basincli enjeksiyon sistemi.
Cruise Control : Hiz sabitliyici sistem.
CVT Sanziman : Kademesiz degisken otomatik sanzimandir. Audi'de celik zincirle mukemmel calisir.
CVVT : Volvo’nun Vtec tarzi motoru.
CW : Sürtünme katsayisi.Otomobilin rüzgara karsy direnci.
Datenbus : Tum elektronik bilesenler birbirine baglanir. Dijital komutlar tek bir merkezden verilir. Mercedes CL'de uc adet bulunur. En hizlisi olan isik dalgasi ile 5.65 Megabaud'luk iletim mumkundur.
DI : Dizel ve benzinli motorlarda direkt enjeksiyon. Takit, direct olarak en iyi sekilde yanacagi yanma odasina gonderilir. Dizeldeki problem sert yanma sesi idi, Audi; mukemmel bir hava-yakit karisimi ile bunu azaltmayi basardi.
Diferansiyel : Bir akstaki iki teker arasindaki devir dengesini saglar. Ozellikle virajlarda sol ve sag tekerler farklilik gosterdigi icin gereklidir.
Difrensiyel kilidi : Cekis saglayan tekerlerden birinin bosa donmesini onler ve daha iyi bir yol tutus saglar
DIN : Deutsches Institut für normung
Distronic : Elektronik takip sistemi.Sistem öndeki araçla olan mesafe tehlikeli sekilde azalinca motor gücünü azaltiyor yada fren yapiyor.
DOHC : Üstten çift egsantrikli motor
DSC : BMW'nin ESP sistemidir.
DSP (Dynamic Shift program): Sürücünün kullanim tarzina göre vites degisimini hizli yada konforlu yapan akilli otomatik sanziman.
Dummy: Carpisma testlerinde otomobilde oturan, insan vucuduna benzeyen makettir. Gercek yaralanma riskinin hesaplanmasini saglar.
EBD-EBV : Elektronik fren gücü dagiticisi.
ECE : Economic Commission for Europe
ECOTEC : Opel’in ekonomi, ekoloji ve teknoloji anlamina gelen motoru.
EDC : Electronic Diesel Control: Enjeksiyonlu dizellerin elektronik kontrol sistemidir.
EDLS : Elektronik Diferansiyel Kilidi.
E-gaz : Gaz pedali ve motor arasindaki elektronik baglanti.
EHB : Daha gelisim asamasinda olan elektrohidrolik fren sistemi.
EMV : Arac elektroniginin elektro-manyetik alanlardaki davranisi. Yuksek gerilim alanlarindaki gercek davranis test edilir.
EPS (Elektro Power Steering) : Elektrik motorlu hidrolik direksiyon sistemi.
EON : Enhanced Other Network: oto-radyoda diger vericilerden alinan trafik bilgiler verilir.
ESP (Electronic Stability Program) : Elektronik savrulma önleyici sistem.
ETC : Elektronik Traksiyon Kontrolu
ETS : Elektronik Stabilite Sistemi. ASR ile iliskilidir
Fading : Fren disklerinin ve kampanalarinin asiri isinmasindan dolayi fren etkisinin zayiflamasi olayi.
FIS : Surucu enformasyon display, eski adi yol bilgisayari. Geride birakilan mesafe, ortalama hiz, genel tuketim, dis sicaklik gibi ilginc veriler goruluyor.
Floating Car Data : Hareket eden araclarin gonderdigi veriler, telematik hesaplarina katilir.
FPS : Yangin önleme sistemi
FSI : VW’nin “Direkt Enjeksiyonlu benzinli” motoru.
Gaz Jeneratoru : Hava yasltiklarini saniyenin ondalik dilimleri icinde sisiren aractir.
GDI : Mitsubishi’nin “Direkt Enjeksiyonlu benzinli” motoru
GPS : Global Positioning System: Uydu yardimi ile bes metreye varan hata paylari ile pozisyon tespiti. Navigasyon sistemlerinin temel prensibi.
GRIP : Yol tutuş'un ingilizcesi.
HB : Hatch Back.5 kapılı otomobil.
HC : Hidrokarbonlarin kimyasal kisaltmasidir. Atik gaz bulunmasi istenmez, bu yuzden katalizatorde temizlenmesi gerekir. HDI : Peugeot’un common-rail teknolojisiyle ürettigi dizel motora verdigi isim.
Head Up Display : Gösterge tablosundaki bilgileri (hiz,devir) ön cama yansitan sistem.
Hibrid Motor : Bu sistemde biri benzinli digeri elektrikli 2 adet motor vardir.
Hydropnomatik : Karoserde celik kollu suspansiyonlar yerine hidrolik kollarin kullanilmasi. Sadece Citroen tarafindan kullaniliyor.
Immobiliser : Motoru ve otomobilin elektrik sistemini hirsizliga karsi kilitliyen sifreli elektronik sistem
Intercooler : Turbo kullanilan motorlarda havayi sogutan sistemdir.
JIS : Japanese Industrial Standart (jis=din)
Jenerator : Akuyu doldurma ve akim yaratma gorevi vardir. Yaygin 12V'luk akulerin yaninda artan ihtiyaca gore 42V'luklar da seri uretime gecirilmek uzere. Krank mili start jeneratorleri ile uretilir.
Kare Motor : Strok ve silindir çapi esit motorlar.(Opel’in Ecotec’i)
KW : Kilowatt
Katalizator : Egzost sisteminin parcalarindan biridir ve atik gazdaki zararli gazlarin azaltilmasini saglar. Yuksek isiya dayanikli celik yuvasinin icinde sayisiz monolit doku bulunur. Herbirinde ozel platin yuzeyler bulunur. Monolitlere alternatif olarak 0.5mm kalinliktaki metal folye de kullanilabilir.
Kompressor : Amaci turbo ile aynidir. Fakat gücünü kayis yardimiyla motordan alir. Hava veya klimada sogutulacak maddeyi sikistiran pompadir. Jaguar, Mercedes ve diger ureticiler, kompresorleri motor gucunu arttirmak icin kullanir. Motor da kompresorun calismasi icin biraz daha fazla yakit tuketir.
Kryogen tank : Eksi 253 dereceye kadar sivi hidrojenin korunmasini saglar. Cok iyi izole olmasi gerekir, aksi takdirde isi alimi ile yakit deposu kapasitesinin yuzde 2'si bir gunde kaybolur.
Lambda sondaji : Atik gazdaki oksijen. Katalizatorun uygun calismasi icin onemlidir.
LED : Isik yayan diyot. Sinyaller icin ek isik kaynagidir.
MPV : Çok amaçli araç.(Opel Zafira)
Methanol : Yanma odasinda kullanilan bir tur alkoldur. Yanmali motorlarda da kullanilabilir, ancak enjeksiyon sistemine uymasi gerekir.
MPI : Cok noktali enjeksiyon. En uygun yakit yanmasi saglanir.
MOZ : Motor oktan sayisi. Farkli bir metot ilede ROZ hesaplanir. Yakitin yakma gucunu verir. MOZ, ROZ'dan biraz daha dusuktur.
OBD : On Board Diagnose. Zararli atik gazlarin azalmasi icin buna uygun parcalarin kullanilmasi
Orta diferansiyel : Dort ceker araclarda on ve arka aks arasinda bulunur ve virajlardaki devir sayilari farkini dengeler. Bazi arazi araclarinda orta diferansiyel devredisi birakilarak cesitli ayarlar yapilabilir: Arkadan itisli, dort cekis gibi.
OT : Obere Punkt: Ust nokta. Pistonlarin, silindir icindeki yukari-asagi hareketlerinde ulastigi en yuksek noktadir. Navigation : Akilli yön bulma sistemi.
Pasif Guvenlik : Bir kaza durumunda yolcularin güvenligini saglayan etkenlerdir. Emniyet kemerleri, airbag, kapi içi çelik barlar, arabanin darbe emme yapisi vs. gibi.
Pats : Ford’un pasif güvenlik sistemi. Sistem alarm ve immobilizer içeriyor.
Prem Air : Radyatörden gelen havayi filtre ederek zararli ozon gazlarinin %75’ini oksijene çeviren sistem. (Volvo)
PSM (Porsche Stability Management) : Porsche'un kendine özgü, ESP'yle ayni isi gören sistemi...
Partikul : Atik gazlar icindeki kati parcalardir. Buyuklugu onemli degildir.
Pompa-agiz : Dizel motorlarda enjeksiyon pompasi ve agzinin ayni yapi grubu icinde olmasidir. Basinc icin gerekli olan guc, eksantrik milinden gelir. Bu sistem 2000 bara ulasan basinclar verebilir.
Quattro : Audi’nin 4 tekerlekten çekis sistemi.
RDS : Radio Data System: radyo istasyonlarinin dijital iletimi. Otoradyoda radyo istasyonu ve saat dijital gorunur.
Real-Time Cekis Sistemi : Çekis normalde ön tekerleklerdedir. Fakat ön tekerlekler patinaja düserse sistem çekis gücünü otomatik olarak arka tekerleklerede iletir.(Honda HR-V)
ROZ : Research oktan sayisidir ve MOZ gibi yakitin yanma gucunu belirtir.
SAE : Society of Automotive Engineers
Selespeed : Tiptronic’den farki manuel olmasi.Fakat otomatik ve yari otomatik olarakda kullanabiliyor.
Seramik : Cok hafif bir maddedir. Porsche Turbo ve Mercedes CL 55 AMG'de disk fren malzemesi olarak kullanilir. Avantaji asinmaya karsi dayanikli olmasi ve 300.000km civarinda omru olmasidir. Ayrica agirligi yuzde 60 daha azdir ve surus konforunu arttirir.
SLS : Otomobilin yüksekligini otomatik olarak ayarlayan sistem.(Off Road araçlarda kullaniliyor)
Spaceframe : Audi'nin A8 ve A2'de kullandigi aluminyum yuruyen aksamidir. Dokum ve kaynak hafif alasim parcalar aluminyumla birlestiriliyor. Kapilar ve tamponlar normal celik yapilar gibi vidalaniyor. Spaceframe karoserin, celik karosere karsi yuzde 40'lik agirlik avantaji bulunuyor. Dezavantaji ise kaza sonrasindaki pahali tamir masraflari.
SOHC : Üstten tek egsantrikli motor
SRS : Ek güvenlik sistemi havayastigi/emniyet kemer gergisi.
Super Select : Tekerlek çekisini ihtiyaca göre ayarlayan sistem. Bu sistemde çekis 4 sekilde oluyor.1) Sadece arka tekerleklerden >2)Ön ve arka tekerlekler arasinda dagilim >3) Ön ve arka tekerlekler arasinda esit dagilim >4) Arazi sanzimaniyla devreye giren klasik dört tekerlekten çekis.
SUV : Sportif hobi araci. (Honda HR-V,Toyota Rav4)
TAS(Travel Assist System) : Bu sistem bagli oldugu GSM hatti sayesinde kaza aninda otomatik olarak s.o.s gönderiyor. TCS(ASR-ETC) : Patinaj (çekiş) kontrol sistemi.
TDI : Turbo Dizel Enjeksiyon.
Tiptronic : Sanziman ister otomatik ister manuel olarak kullanabiliyor.
TPC : Elektronik lastik basinç kontrolu.
Turbo : Motor’a daha fazla hava girmesini saglayan sistem. Gücünü egsoz gazindan alir.
Twin Spark : Silindir basina 2 adet buji.
Vanos : Bmw’nin degisken zamanli subap kontrol sistemli motoru.
VTEC : Honda’nin “degisken zamanli egsantrik mili kontrol sistemli” motoruna verdigi isim.
VVT-I : Toyota’nin “degisken zamanli subap kontrol sistemli” motoruna verdigi isim.
Wankel (Rotary) Motor : Diger motorlardan farki tek silindirli olmasi.
Yakit Hucreli Motor : Hidrojenin oksijenle tepkimeye girmesiyle elde edilen elektrigin elektrik motoru yardimiyla harakete dönüstürülmesi.
Yagmur Sensoru : Optik sensorler, on camin islandigini belirtir ve cam silecekleri calismaya baslar. Bu sirada varsa acilir tavanda kapanir
Yari Otomatik Sanziman : Debriyaj pedalinin olmadigi sanzimandir. Bu gorevi elektronik veya hidrolik pedal yapar, Gunumuzde bircok uretici bu sistemi kullaniyor. En son gelisimi ise Opel corsa'da kullanilan elektronik system Easytronik.
Yukleme basinci: Bir turbo motorun havayi yanma odasina gangi basincla ittirdigini belirtir. Basinc ne kadar fazla ise, silindire o kadar fazla oksijen ve yakit gider. Guc de ayni oranda artar.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)